Liệu Pháp Ánh Sáng Là Cứu Cánh Cho Giấc Ngủ Thanh Thiếu Niên?
Thao Nguyen 20 tháng 08,2025
Có một sự thật mà hầu hết các bậc phụ huynh đều nhận thấy: các con ở tuổi thiếu niên thường khó rời giường vào buổi sáng, và dường như chỉ thực sự tỉnh táo khi màn đêm buông xuống. Trong bối cảnh đó, một giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả đã được nhiều nghiên cứu nhắc tới: “liệu pháp ánh sáng” – một cách tiếp cận tự nhiên nhằm tái thiết lập đồng hồ sinh học của con người.
K
hi tiếp xúc với ánh sáng mạnh vào buổi sáng, cơ thể sẽ gửi tín hiệu đến não bộ, thúc đẩy quá trình tiết cortisol giúp tỉnh táo, đồng thời ức chế melatonin – hormone gây buồn ngủ. Nói cách khác, ánh sáng trở thành chiếc “công tắc” giúp cơ thể điều chỉnh lại nhịp thức–ngủ, đưa các con quay về guồng quay cân bằng hơn.Điều đáng nói là liệu pháp này không hề phức tạp. Cha mẹ có thể khuyến khích con bước ra ngoài trời ngay sau khi thức dậy, chỉ cần 15–20 phút đi bộ dưới ánh sáng ban mai cũng đã tạo nên sự khác biệt. Với những gia đình sống ở nơi thiếu ánh sáng tự nhiên hoặc trong mùa đông nhiều mây, các chuyên gia khuyên có thể sử dụng đèn trị liệu ánh sáng (light therapy box) – thiết bị mô phỏng ánh sáng mặt trời an toàn và hiệu quả. Đây không phải là một xu hướng nhất thời, mà là một phương pháp đã được ứng dụng rộng rãi tại nhiều nước để cải thiện chất lượng giấc ngủ, đặc biệt cho nhóm tuổi vị thành niên.
Tác động tích cực của ánh sáng buổi sáng không chỉ dừng ở giấc ngủ. Nhiều phụ huynh ghi nhận rằng khi con duy trì thói quen này, các em trở nên minh mẫn hơn vào ban ngày, tâm trạng ổn định hơn và giảm căng thẳng đáng kể. Một đứa trẻ có giấc ngủ lành mạnh thường cũng sẽ có tinh thần vững vàng, ít cáu gắt hay rơi vào cảm giác mệt mỏi kéo dài. Đó chính là lợi ích kép của một giải pháp tự nhiên, không cần thuốc, không có tác dụng phụ, nhưng lại chạm đến gốc rễ của vấn đề.
Dĩ nhiên, việc thay đổi thói quen của tuổi teen không bao giờ là điều dễ dàng. Các em đang ở độ tuổi muốn khẳng định bản thân, thường thích thức khuya để nhắn tin với bạn bè, xem phim hoặc đơn giản là tận hưởng không gian riêng. Nhưng thay vì áp đặt, cha mẹ có thể khéo léo đồng hành, biến ánh sáng buổi sáng thành một trải nghiệm thú vị. Một buổi dạo bộ cả gia đình, một chuyến đi xe đạp ngắn quanh khu phố, hay đơn giản là cùng nhau ngồi ăn sáng bên hiên nhà đầy nắng, … tất cả đều có thể trở thành những khoảnh khắc gắn kết, vừa chăm sóc sức khỏe, vừa vun đắp tình cảm gia đình.
Điều quan trọng là cha mẹ cần kiên nhẫn. Hiệu quả của ánh sáng không đến ngay trong một hai ngày, mà cần thời gian để cơ thể con thích nghi và thiết lập lại nhịp sinh học. Nhưng chỉ cần duy trì đều đặn, ánh sáng buổi sáng sẽ dần trở thành người bạn đồng hành quen thuộc, giúp tuổi teen không còn phải vật lộn với những đêm dài thao thức và những buổi sáng mệt mỏi.
