Trao Cơ Hội Và Thành Công Cho Sinh Viên Toàn Cầu

Giữa những hoài nghi về chi phí cùng giá trị thực của chương trình giáo dục đại học, SAEC mở ra cách tiếp cận mới, chú trọng vào điều cốt lõi: cơ hội đầu vào và kết quả đầu ra. Dựa trên cơ sở đo lường mức độ tiếp cận cùng thu nhập sau tốt nghiệp, mô hình này xác định lại ý nghĩa thực sự của thành công giáo dục.

X

uyên suốt nhiều thập kỷ, các bảng xếp hạng truyền thống đã đề cao những yếu tố: mức điểm đầu vào, tỷ lệ nhận hồ sơ thấp hay danh tiếng lâu đời. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh ngày càng quan tâm đến khía cạnh rằng ngôi trường có tiếp nhận sinh viên đến từ mọi hoàn cảnh và liệu bằng cấp sau tốt nghiệp có giúp sinh viên tìm được việc làm tốt, thu nhập ổn định không? Kịp thời điều chỉnh theo nhu cầu thay đổi này, Hội đồng Giáo dục Hoa Kỳ (ACE) cùng Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching đã ra mắt hệ thống phân loại giáo dục đại học mới vào năm 2025, với mục tiêu phản ánh đúng những giá trị cốt lõi trong nền giáo dục ngày nay: cơ hội tiếp cận bên cạnh thành công thực sự của sinh viên.

CUỘC CẢI CÁCH MANG TÍNH CÁCH MẠNG

Suốt gần 50 năm qua, hệ thống phân loại Carnegie đã đóng vai trò “chuẩn mực vàng” trong việc phân loại các trường đại học và cao đẳng tại Mỹ, chủ yếu dựa vào cấp bậc bằng cấp cao nhất mà trường đào tạo. Tuy nhiên, hệ thống cũ hiện không còn phản ánh đúng sự đa dạng cũng như vai trò ngày càng mở rộng của các cơ sở giáo dục đương thời. Theo đó, Carnegie đã bổ sung một phân loại mang tên Student Access and Earnings Classification (SAEC) – tạm dịch “Phân loại dựa trên khả năng tiếp cận và thu nhập”. Đây được xem là bước ngoặt trong cách nhìn nhận cũng như đánh giá hiệu quả thực sự của các cơ sở giáo dục đại học.

 

Tiêu chí tiếp cận xem xét liệu nhà trường có thực sự thu hút và tuyển sinh phản ánh đúng đặc điểm của cộng đồng mà họ phục vụ hay không, với trọng tâm là sinh viên đến từ hoàn cảnh khó khăn, chẳng hạn như người nhận trợ cấp Pell, bên cạnh các nhóm dân cư thiểu số. Trong khi đó, tiêu chí thu nhập đo lường mức thu nhập trung bình của cựu sinh viên so với các nhóm tương đương trên thị trường lao động, tính trong vòng tám năm kể từ thời điểm nhập học. Đáng chú ý, chỉ số này không chỉ tính riêng sinh viên đã tốt nghiệp mà bao gồm cả những người không hoàn thành chương trình học, từ đó yêu cầu các trường phải có trách nhiệm toàn diện đối với tất cả sinh viên mà họ từng tiếp nhận.

 

 

NHỮNG NGÔI TRƯỜNG HÀNG ĐẦU CỦA GIÁO DỤC BÌNH ĐẲNG

Dựa trên hai tiêu chí cốt lõi là khả năng tiếp cận và thu nhập sau tốt nghiệp, hệ thống SAEC đã lựa chọn đồng thời vinh danh 479 cơ sở giáo dục đại học tiêu biểu, được gọi chung là Opportunity Colleges and Universities. Đây là những trường thực sự mang lại cơ hội kinh tế rõ ràng và công bằng cho sinh viên đến từ mọi tầng lớp xã hội. Để được công nhận là một “Opportunity College”, các trường đại học cấp bằng cử nhân trở lên cần đạt tối thiểu điểm tiếp cận 1.0 – tức là cơ cấu sinh viên phản ánh đúng thành phần dân cư của cộng đồng mà trường phục vụ – bên cạnh điểm thu nhập 1.5, nghĩa là cựu sinh viên có mức thu nhập cao hơn 50% so với nhóm đối chứng trên thị trường lao động sau tám năm kể từ thời điểm nhập học. Đặc biệt, các trường cao đẳng cấp bằng liên kết (associate degree) yêu cầu về thu nhập được điều chỉnh ở mức 1.25 để phù hợp với đặc thù đào tạo ngắn hạn cùng sứ mệnh riêng của mình.

 

MỞ CÁNH CỬA CƠ HỘI CHO SINH VIÊN CHẠM TỚI THÀNH CÔNG TƯƠNG LAI

Không nhằm thay thế hoàn toàn các bảng xếp hạng hiện có, SAEC đóng vai trò như bản đồ định hướng cho học sinh, gia đình, nhà làm luật cùng nhà tuyển dụng, giúp họ nhìn rõ đâu là các cơ sở thực sự tạo ra giá trị. Với sự ra đời của SAEC và danh sách “Opportunity Colleges”, các trường không còn được đánh giá cao chỉ vì tính chọn lọc hay danh tiếng mà cần chứng minh rằng họ thực sự mở cánh cửa cơ hội cũng như hỗ trợ sinh viên chạm tới thành công kinh tế xã hội bền vững.

Ý NGHĨA ĐỐI VỚI HỌC SINH, SINH VIÊN VIỆT NAM

Hiện chỉ áp dụng cho các trường đại học tại Hoa Kỳ, nhưng tinh thần mà SAEC thể hiện lại mang ý nghĩa tham khảo sâu sắc đối với học sinh, sinh viên Việt Nam, đặc biệt là người đang cân nhắc du học hoặc tìm kiếm một môi trường giáo dục xứng đáng để đầu tư. Thay vì chỉ tập trung vào các bảng xếp hạng danh tiếng, sinh viên Việt nên chuyển hướng chú ý đến những yếu tố thực chất hơn như tỷ lệ sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp, mức thu nhập trung bình sau một khoảng thời gian nhất định, chính sách học bổng bên cạnh các nguồn hỗ trợ tài chính, cũng như mức độ đa dạng và công bằng trong tuyển sinh, hỗ trợ học tập.