Gameschooling Và Bí Quyết Vừa Học Vừa Chơi
Thao Nguyen 22 tháng 07,2025
Trong hành trình học tập và giáo dục của trẻ nhỏ, không phải lúc nào sách vở và bài kiểm tra cũng là con đường duy nhất. Đâu đó, giữa những quân cờ sắc màu, những lá bài ngộ nghĩnh hay tiếng xúc xắc lăn vui tai, một phương pháp giáo dục mới đang dần định hình và rất được các bậc cha mẹ ưa chuộng áp dụng cho con: gameschooling – học qua trò chơi.
G
ameschooling không phải là việc chơi game đơn thuần để giải trí. Đó là một cách tiếp cận giáo dục lấy niềm vui làm trọng tâm, từ đó giúp trẻ học hỏi một cách tự nhiên, say mê và chủ động. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các gia đình đang thực hiện homeschooling, hoặc những cha mẹ mong muốn tăng thêm trải nghiệm học tập tại nhà theo cách linh hoạt, sáng tạo cũng như thu hút nhất.KHI HỌC LÀ CHƠI, VÀ CHƠI CŨNG LÀ HỌC
Trẻ em vốn sinh ra để học hỏi thông qua quá trình chơi đùa tiếp xúc với môi trường xung quanh. Gameschooling tận dụng bản chất tò mò đó, giúp trẻ không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn phát triển kỹ năng mềm như tư duy phản biện, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề và ra quyết định.
Một buổi học toán có thể bắt đầu bằng trò chơi cờ tỷ phú để trẻ làm quen với khái niệm tiền tệ. Một buổi học ngữ pháp tiếng Anh có thể trở nên sinh động hơn qua trò chơi nối từ. Trong thế giới gameschooling, mỗi trò chơi đều là một bài học và mỗi bài học đều đầy ắp tiếng cười.
Một trong những lý do gameschooling ngày càng được yêu thích là bởi sự đa dạng của các loại trò chơi có thể tích hợp vào quá trình học tập. Tùy vào mục tiêu giáo dục và sở thích của trẻ, phụ huynh có thể chọn:
Trò chơi học thuật (Academic-based games)
Đây là những trò chơi được thiết kế để củng cố các kỹ năng học thuật cụ thể. Ví dụ như Sum Swamp cho toán học cơ bản, Scrabble Junior giúp phát triển từ vựng, hay Timeline cho lịch sử. Những trò chơi này biến kiến thức thành hành động, giúp trẻ tiếp thu thông tin một cách chủ động và thực tế.
Trò chơi chiến lược và logic (Strategy & Logic games)
Những trò chơi như Catan Junior, Ticket to Ride: First Journey hay Robot Turtles không chỉ rèn luyện tư duy logic mà còn dạy trẻ cách lập kế hoạch, thương lượng và suy nghĩ trước sau. Chúng cũng thường mang tính hợp tác hoặc cạnh tranh lành mạnh – một yếu tố giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội.
Trò chơi sáng tạo và kể chuyện (Creative & Storytelling games)
Các trò như Rory’s Story Cubes hay Once Upon a Time khơi gợi trí tưởng tượng, khả năng kể chuyện và viết sáng tạo. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những trẻ yêu văn chương, thích vẽ vời hay muốn tạo nên thế giới của riêng mình.
Trò chơi vận động và cảm giác (Movement & Sensory games)
Những trò chơi như Twister, Yoga Spinner, hay các hoạt động ngoài trời giúp trẻ vận động, phát triển kỹ năng thô, nhận thức cơ thể và cân bằng cảm xúc – yếu tố đặc biệt quan trọng với trẻ nhỏ hoặc trẻ có nhu cầu đặc biệt.
Trò chơi cảm xúc – xã hội (Social-emotional learning games)
The Ungame, Emotions Card Games, hay Peaceable Kingdom’s cooperative games là những ví dụ điển hình giúp trẻ nhận biết cảm xúc, học cách chia sẻ, lắng nghe và giải quyết mâu thuẫn – những bài học quý giá đôi khi còn quan trọng hơn cả kiến thức sách vở.
Không cần phải là một giáo viên chuyên nghiệp hay đầu tư vào kho game đắt đỏ, phụ huynh có thể bắt đầu từ chính những trò chơi sẵn có tại nhà từ Uno, Monopoly đến các bộ bài học tiếng Anh cho thiếu nhi. Điều quan trọng là tạo ra không gian nơi trẻ được dẫn dắt chứ không bị ép buộc, được chơi mà vẫn học, được sai mà không bị phán xét.
MỘT SỐ GỢI Ý NHỎ CHO NHỮNG AI MUỐN ÁP DỤNG GAMESCHOOLING
- Hãy chọn trò chơi phù hợp với độ tuổi, khả năng và sở thích của trẻ
- Tạo lịch gameschooling đều đặn: mỗi tuần 2–3 buổi, mỗi buổi 30–45 phút
- Đừng áp lực về “phải học được gì” – hãy để trò chơi là chất xúc tác, còn bài học sẽ tự nhiên đến
- Khuyến khích trẻ tham gia chọn lựa trò chơi, đặt luật chơi và dẫn dắt nhóm – điều này giúp tăng tính chủ động và khả năng lãnh đạo
Nhìn chung, gameschooling không phải là “lối tắt” trong giáo dục mà là một hướng đi đầy sáng tạo giúp trẻ được sống đúng với tinh thần của tuổi thơ: vừa học vừa chơi, vừa vui chơi và vừa phát triển. Trong một thế giới ngày càng phức tạp, khi điểm số không còn là thước đo duy nhất thì việc nuôi dưỡng một đứa trẻ tò mò, hạnh phúc và ham học hỏi có thể bắt đầu từ một ván cờ, một vòng xúc xắc; và đương nhiên không thể thiếu một người cha, người mẹ sẵn sàng cùng chơi cùng học với các con.
