Mở Lối Hành Trình Đầu Tư Cho Con

Khi trẻ bắt đầu nhận thức về tiền bạc cùng các khái niệm tài chính, việc trang bị cho chúng cả kiến thức lẫn kỹ năng đầu tư là điều cần thiết. Đây không chỉ là bước chuẩn bị cho tương lai mà còn giúp trẻ hình thành tư duy tài chính vững vàng, sự tự tin đưa ra quyết định cũng như hướng đến khả năng độc lập tài chính khi trưởng thành.

Đ

ể đầu tư trở nên gần gũi, dễ hiểu hơn với trẻ, phụ huynh nên bắt đầu bằng việc giải thích cách thị trường hoạt động và các khái niệm cơ bản như rủi ro – lợi nhuận, cổ phiếu – trái phiếu, lời – lỗ. Điều quan trọng là cho phép trẻ chủ động đưa ra quyết định bên cạnh chấp nhận rủi ro thực sự. Con có thể mất tiền, nhưng bài thực hành này tạo cơ hội cho chúng làm quen với việc đầu tư, và một phần trong đó là học cách đầu tư có cả ưu lẫn nhược điểm. Bất kể kết quả ra sao, trải nghiệm theo dõi các khoản đầu tư thu về lợi nhuận hay lỗ vốn – dù là thực tế hay lý thuyết – sẽ vô cùng giá trị.

BẮT ĐẦU VỚI VIỆC MỞ MỘT TÀI KHOẢN TIẾT KIỆM

Mở tài khoản tiết kiệm là cách đơn giản mà hiệu quả để giới thiệu tài chính cho trẻ. Bố mẹ khuyến khích con gửi tiền được tặng vào tài khoản để hiểu giá trị của việc bảo vệ, tích lũy tài sản và nhận về một khoản lãi nhỏ nếu không tiêu xài. Việc này cũng tạo cơ hội để trẻ tiếp xúc với ngân hàng, học cách làm việc với giao dịch viên và hiểu rằng luôn có những chuyên gia tài chính sẵn sàng hỗ trợ.

TRÒ CHUYỆN CÙNG TRẺ VỀ CHỦ ĐỀ TRÁI PHIẾU VÀ CỔ PHIẾU

Việc giải thích cho trẻ về cổ phiếu cùng trái phiếu cũng là bước quan trọng trong hành trình hiểu về đầu tư. Cổ phiếu là kênh đầu tư rủi ro cao nhưng có tiềm năng sinh lời lớn, với giá trị biến động theo thị trường và khó đoán. Ngược lại, trái phiếu thường là khoản đầu tư rủi ro thấp, mang lại lợi nhuận ổn định hơn và thường được phát hành bởi chính phủ hoặc ngân hàng. Nếu trẻ từng được tặng trái phiếu tiết kiệm, đây là cơ hội lý tưởng để giải thích khái niệm nợ vay cùng lãi suất. Bạn giới thiệu thêm về trái phiếu có mức xếp hạng thấp hơn, thường mang lại lợi suất cao hơn nhưng cũng kèm theo rủi ro vỡ nợ đồng thời nhấn mạnh rằng không phải lúc nào thu nhập cũng đúng như kỳ vọng. Ngoài ra, bố mẹ có thể mở tài khoản đầu tư miễn thuế cho trẻ nếu khoản lời dùng để chi trả học phí trong tương lai.

HƯỚNG SỰ CHÚ Ý CỦA TRẺ VÀO TÂM ĐIỂM

Để thu hút sự chú ý của trẻ khi học về tài chính, bố mẹ hãy bắt đầu từ những điều quen thuộc, bằng cách giới thiệu các công ty nổi tiếng – Nike, Apple – hoặc những doanh nghiệp liên quan đến sở thích, như Boeing nếu trẻ thích máy bay. Nếu sở hữu cổ phiếu, bố mẹ có thể chia sẻ danh mục đầu tư và cùng trẻ khám phá trang quan hệ nhà đầu tư từng công ty để tìm hiểu về sản phẩm, doanh thu, quy mô nhân sự. Điều quan trọng ở đây chính là tôn trọng quyết định chọn lựa của trẻ.

THEO DÕI MỘT SỐ CỔ PHIẾU

Sau khi giới thiệu các khái niệm cơ bản, bố mẹ hãy cùng trẻ chọn một công ty để theo dõi. Nếu có điều kiện, bạn thử mua một vài cổ phiếu và cùng trẻ kiểm tra giá trị đầu tư hàng tuần để thấy sự biến động. Nếu không muốn rủi ro tài chính, bạn hãy thử tạo danh mục đầu tư mô phỏng miễn phí trên các nền tảng như Investopedia. Việc theo dõi cổ phiếu từ sớm giúp trẻ nắm bắt chu kỳ lên xuống của thị trường, hình thành tư duy đầu tư và chuẩn bị tốt hơn cho các quyết định tài chính khi trưởng thành.

TRAO CHO TRẺ QUYỀN CHỦ ĐỘNG ĐẦU TƯ

Cha mẹ cần bắt đầu giáo dục trẻ về đầu tư từ sớm, sau đó mở rộng kiến thức theo độ tuổi cùng khả năng hiểu biết. Khi trẻ đã có nhận thức tốt hơn, bạn cho trẻ tự mua cổ phiếu, đặc biệt nếu trẻ có tiền tiết kiệm. Bằng nhận định chính chắn, bạn nhẹ nhàng hướng dẫn trẻ phân bổ hợp lý: đầu tư một phần vào cổ phiếu, một phần vào các kênh đầu tư khác và giữ lại một phần trong tài khoản tiết kiệm để so sánh hiệu quả sinh lời. Nếu trẻ chưa có tiền, bạn cân nhắc mở tài khoản đầu tư nhỏ cho trẻ từ tiền của mình; xây dựng danh mục mô phỏng các cổ phiếu trẻ muốn sở hữu trong tương lai; hoặc dùng công cụ giả lập để theo dõi tăng trưởng giả định. Thực tế hiện hữu nhiều hình thức mở tài khoản giao dịch cho trẻ vị thành niên, phổ biến là tài khoản giám hộ (custodial account) thông qua các sàn giao dịch trực tuyến thân thiện với người mới bắt đầu. Trẻ được phép thực hiện giao dịch, nhưng bạn vẫn là người chịu trách nhiệm chính. Trước khi bắt đầu, tất nhiên, bố mẹ nên tham khảo ý kiến chuyên gia thuế để đảm bảo lựa chọn phù hợp tình hình tài chính cùng mục tiêu giáo dục đầu tư của gia đình.

HỌC HỎI TỪ CÁC SỰ KIỆN HIỆN TẠI

Khi trẻ đã có sở thích riêng như chơi game, bạn đừng quên kết nối điều đó với kiến thức đầu tư thông qua các sự kiện thời sự. Ví dụ, nếu Microsoft công bố báo cáo lợi nhuận kém do doanh số Xbox giảm, phụ huynh có thể hỏi trẻ điều này ảnh hưởng thế nào đến giá cổ phiếu công ty. Đây là cách giúp trẻ hiểu mối liên hệ giữa hoạt động kinh doanh cùng thị trường chứng khoán. Đồng thời, điều này thúc đẩy mở rộng nhận thức của trẻ về các lĩnh vực khác chưa từng quan tâm trước đó.