Chăm Sóc Giấc Ngủ Đầu Đời Của Trẻ Sơ Sinh

Trong những tháng ngày đầu tiên làm cha làm mẹ, giấc ngủ của con trở thành chủ đề được nhắc đến nhiều nhất. Tưởng chừng như đơn giản nhưng những giấc ngủ đầu đời lại đóng vai trò then chốt trong việc hình thành sức khỏe thể chất, trí não và cảm xúc của trẻ sơ sinh.

KHI GIẤC NGỦ LÀ NỀN TẢNG PHÁT TRIỂN

T

rong 3 tháng đầu đời, trẻ sơ sinh cần từ 14 đến 17 giờ ngủ mỗi ngày và thời lượng này có thể kéo dài đến 15 tiếng khi trẻ lớn hơn đôi chút. Nhưng giấc ngủ của trẻ không giống người lớn: chúng thường thường ngắt quãng, chưa phân biệt được ngày đêm và dễ bị tác động bởi những thay đổi nhỏ trong môi trường xung quanh. Ấy vậy mà chính trong những giấc ngủ đứt quãng đó, não bộ trẻ sơ sinh phát triển nhanh chóng – các kết nối thần kinh mới được hình thành, hormone tăng trưởng được tiết ra đều đặn, và hệ miễn dịch được hoàn thiện từng chút một.

Giấc ngủ sâu giúp trẻ hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, tăng cân đều và duy trì sự tỉnh táo, hào hứng khi thức dậy. Ngược lại, thiếu ngủ kéo dài có thể khiến trẻ cáu gắt, quấy khóc nhiều hơn và chậm phát triển hơn so với bạn đồng trang lứa.

Không ít bậc cha mẹ tại Việt Nam cho rằng trẻ ngủ nhiều là do “quá quen hơi”, hay mỗi khi con khóc đêm là vì đói. Thật ra, khóc chính là ngôn ngữ duy nhất mà trẻ có thể dùng để biểu đạt nhu cầu – đôi khi là vì con buồn ngủ nhưng lại chưa biết cách tự vào giấc. Việc ru bế kéo dài đến khi con ngủ say, để đèn sáng suốt đêm hay cho trẻ nằm sai tư thế cũng có thể vô tình làm rối loạn nhịp sinh học đang dần hình thành.

Một số trẻ sơ sinh có thể “ngủ ngày cày đêm”, khiến cả nhà kiệt sức vì thiếu ngủ. Thực tế, đó là giai đoạn phát triển bình thường, nhưng càng sớm thiết lập cho trẻ một khung giờ nghỉ ngơi rõ ràng, giấc ngủ của con sẽ càng ổn định và chất lượng hơn.

XÂY DỰNG THÓI QUEN NGỦ TỐT CHO CON

Không gian ngủ là yếu tố quan trọng. Phòng ngủ cho trẻ con nên yên tĩnh, thiết lập ánh sáng dịu nhẹ, nhiệt độ ổn định và an toàn tuyệt đối. Một chiếc giường phẳng, nệm cứng vừa phải, không có gối chăn dư thừa sẽ giúp trẻ cảm thấy an toàn và dễ dàng chìm vào giấc ngủ. Đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ là tư thế được khuyến nghị nhằm giảm thiểu nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).

Các nghi thức trước khi ngủ cũng rất cần thiết. Đó có thể là một chiếc khăn lau người ấm áp, một bài hát ru nhẹ nhàng, hay đơn giản là vòng tay êm dịu và nhịp tim thân thuộc của mẹ. Sự lặp lại nhẹ nhàng này không chỉ tạo cảm giác an toàn mà còn giúp não bộ bé ghi nhớ những dấu hiệu “chuẩn bị đi ngủ”, dần dần xây dựng thói quen lành mạnh mà không cần tới sự trợ giúp liên tục từ người lớn.

Giấc ngủ của trẻ sơ sinh ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ của cha mẹ. Không chỉ về mặt thể chất, những đêm con khóc nhiều, ngủ ít còn khiến cha mẹ dễ rơi vào căng thẳng, mất kiên nhẫn và lo âu kéo dài. Vì vậy, việc đầu tư vào thói quen ngủ khoa học cho bé cũng chính là đang chăm sóc sức khỏe tinh thần cho cả gia đình.

Giữa những khoảnh khắc tất bật của vai trò làm cha mẹ, giấc ngủ trở thành món quà quý giá mà mỗi gia đình đều trân quý. Bởi mỗi khi con chìm vào giấc, thế giới như lặng yên lại một chút để yêu thương được lắng sâu, và để những nhịp thở an lành nối dài những giấc mơ đầu tiên của con.